Natuurpark Kronenkamp: van idee tot gefinancierd project
In Neede wordt van de voormalige rioolwaterzuivering een multifunctioneel, ontmoetings- en educatief centrum gebouwd, genaamd Natuurpark Kronenkamp. De initiatiefnemers vertellen hoe zij van hun plan een project wisten te maken en geven adviezen voor het regelen van de cofinanciering.
v.l.v.r.: Henk Bolster, Jacqueline Collou en Ger Borgers
De rioolwaterzuivering in Neede is al sinds 2003 niet meer in gebruik. Henk Bolster, Ger Borgers en Jacqueline Collou zagen geen overwoekerd terrein met vervallen gebouwen, zij zagen markante gebouwen met mogelijkheden, gelegen op een fraaie plek. Ze ontwikkelden een plan waarbij ze de omwonenden betrokken. Subsidie van LEADER Achterhoek maakte mede het plan mogelijk. Het wordt een park met een ontmoetingsruimte, een vleermuizenexpertisecentrum, een openlucht klaslokaal waar de nabijgelegen school programma’s voor ontwikkelt, een 360 graden theater voor kunst en cultuur waar je met je hoofd tussen de vleermuizen moet kunnen staan, en dat alles natuurlijk en duurzaam. Het park wordt energieneutraal, verwarming gaat plaatsvinden door een warmtepomp en met de zon meedraaiende zonnepanelen. Er komt géén gasaansluiting. Ook is er een eigen waterzuivering, middels een helofytenfilter. Het park is bestemd voor ontmoeten, beleven, sociaal culturele activiteiten, exposeren en educatie. Het project kreeg de naam Natuurpark Kronenkamp.
Ontwikkeling van het plan
Het begon met de ideeën van initiatiefnemers Henk en Jacqueline voor de oude waterzuivering. Henk, voorzitter van de stichting Vleermuizendorp Neede, zag er huisvesting voor vleermuizen in. “De gemeente verkocht de boerderij waar de expositie ‘vleermuizen op zolder’ in gehouden wordt. Wij zochten een nieuwe locatie.” Jacqueline is voorzitter van IVN Oost-Achterhoek, instituut voor natuureducatie en duurzaamheid. “Voor het 25 jarig bestaan van IVN wilden wij iets geven aan de Achterhoek. Dit zou een passend project kunnen zijn.” De gemeente Berkelland verheugde zich over de ideeën voor de waterzuivering. Ger Borgers sloot zich aan voor een haalbaarheidsonderzoek en het verwerven van financiën. Het haalbaarheidsonderzoek voor de gebouwen pakte positief uit. Henk: “In 2016 hadden we het geraamte voor het plan klaar. We wisten wat mogelijk was, wat het ging kosten en we hadden een idee over de financiering.” Ger: “We hadden één voorbehoud: de buurt en de Needse gemeenschap erbij betrekken. Het moest een project van ons samen zijn.” De gemeente gaf eind 2016 de locatie in erfpacht. Op 17 februari 2017 werd de stichting Natuurpark Kronenkamp opgericht, waar Henk, Ger en Jacqueline, samen met vier anderen het bestuur van vormen.
Ken je iemand met een bureau wiens stagiaire de artist impression kan maken? Doen!
LEADER aanvraag
Voor de financiering van het natuurpark bezocht het bestuur een LEADER bijeenkomst, vroeg een gesprek aan met coördinator Jolanda Kemna en mocht vervolgens pitchen voor de adviseurs van LEADER, de LAG. Henk: “Dat pitchen was leuk.” Een LEADER project moet een ‘aanslingerende’ werking hebben voor het gebied. Daarbij moeten de projecten van onderaf komen, samenwerken is een speerpunt. De initiatiefnemers benaderden de buurt, de basisschool, de ondernemersvereniging en de gemeenschapsraad. Ger: “Na overleg schreven ze allemaal een brief waaruit blijkt dat ze ons ondersteunen.” Daarnaast hadden zich 40 vrijwilligers gemeld. Er volgde een positief advies van de LAG, wat betekent dat ze subsidie mochten aanvragen. Voor LEADER moet je 50 procent van de kosten voor het plan zelf bijeen brengen. Het subsidiebedrag dat je krijgt is voor de helft afkomstig uit Europa, de andere helft komt van de gemeente. De gemeente Berkelland was positief. Ook het Waterschap gaf aan mee te willen werken. Maar met het toegezegde bedrag door LEADER waren de drie pioniers er nog niet: de 50 procent cofinanciering ontbrak nog.
Er wordt volop gebouwd aan Natuurpark Kronenkamp.
Benaderde fondsen
De Stichting deed aanvragen bij het Roelvinkfonds, het Oranjefonds, Stichting Doen en VSB fonds. Ze vroegen een ANBI-status aan, wat voor de meeste fondsen noodzakelijk is. Ger: “De fondsen zijn veelal gericht op gemeenschapshuizen, en ons plan behelsde een ontmoetingscentrum voor de buurt, educatie, natuur en vleermuizen. De fondsen waren niet gelijk enthousiast.” Het Roelvinkfonds ging bij de tweede aanvraag akkoord, maar wel voor een lager bedrag dan gehoopt. “Het Oranjefonds besloot alleen geld te stoppen in de groenvoorzieningen. VSB gaf een bedrag voor het interieur.” De Stichting Doen kwam tot verrassing van de initiatiefnemers met €40.000 over de brug. “Toen hadden we het bedrag bij elkaar. De rest komt van de vrijwilligersuren waar €22 per uur voor gerekend mag worden. Zo kwamen we tot € 120.000,- voor de cofinanciering.” Een dergelijk project opzetten, inclusief het proces van subsidieaanvraag bij LEADER en het organiseren van de cofinanciering kost veel tijd en vereist een lange adem, legt Ger uit. “Je moet er 20 tot 30 uur per week instoppen, dan lukt het.” Natuurpark Kronenkamp opent 29/30 juni in 2019.
Tips:
1 – Nodig belanghebbenden en stakeholders uit zodat ze het project met eigen ogen kunnen bekijken. Vertel enthousiast over het project
2 – Betrek omgeving en vrijwilligers in het project
4 – Laat de vrijwilligers ook hun verhaal vertellen, zo vertellen oude waterzuiveringsmedewerkers over hun werk van vroeger.
5 – Zoek de publiciteit op. Kronenkamp komt meerdere keren per maand in de pers.
6 – Stel een Raad van Advies samen, die als ambassadeurs fungeren
7 – Doe veel zelf en verzin hoe het goedkoper en duurzamer kan: ken je iemand met een bureau wiens stagiaire de artist impression kan maken? Doen!
8 – Neem de duurzame installaties op in de investeringsbegroting, en erg weinig kosten in de exploitatie
9 – Als iets niet lukt, zoek dan een oplossing. Schaal niet af op de kwaliteit van je project.
10 – Hou je visie overeind: in Kronenkamp is dat mensen, natuur en duurzaamheid. En betrek zoveel mogelijk mensen erbij; social media helpen hierbij!
LEADER Achterhoek
Van de € 120.000,- LEADER subsidie wordt een multifunctioneel ontmoetings- en educatiecentrum gerealiseerd, waar ruimte is voor in- en aanloop, sociaal culturele buurt activiteiten, natuur/water-educatie door informatie, excursies, cursussen, lezingen en de permanente vleermuizen expositie ‘Neede Vleermuizendorp’.